Raczyniec jadalny, znany również jako krab brzegowy (Carcinus maenas), to gatunek kraba z rodzaju Carcinus, który można spotkać w strefach tropikalnych, subtropikalnych i umiarkowanych na całym świecie. Choć przede wszystkim zamieszkuje cieplejsze wody, to można go także znaleźć w Morzu Bałtyckim, szczególnie w przyujściowych wodach południowego wybrzeża. Dorosły osobnik osiąga około 6 cm długości i charakteryzuje się rozszerzonym przodem. Odnóża są lancetowate i zakończone. Raczyniec jadalny jest aktywny głównie w nocy i żywi się drobnymi zwierzętami oraz padliną. Z racji swojej walorów smakowych, jest poławiany przez człowieka i stanowi pożywienie dla wielu konsumentów.
W dzisiejszym artykule opiszemy rzadko spotykanego już kraba brzegowego. Dowiecie się jak wygląda, gdzie występuje w Polsce i czy jest jadalny?
Sprawdź również – Czy kraby, małże, ostrygi i homary czują ból i mają nerwy?
Spis treści
Krab brzegowy – charakterystyka
Carcinus maenas, czyli krab brzegowy lub zwany także raczyńcem jadalnym to krab europejski żyjący w wodach strefy umiarkowanej jednak bez problemu może bytować także w cieplejszych wodach. Charakterystykę kraba brzegowego rozpoczynamy od miejsca jego występowania i okazuje się, że ten skorupiaki początkowo występował w Bałtyku, Morzu Norweskim i Morzu Północnym jednak dzięki doskonałej adaptacji do środowiska żyje na każdym kontynencie na Świecie. Poza Europą krab brzegowy najliczniej występuje w USA, Kanadzie, Australii i Argentynie. Nazwę swoją zawdzięcza ubarwieniu, które może być w różnych odcieniach brązu z charakterystycznymi zielonymi plamkami. W cieplejszym klimacie krab brzegowy ma kolor zielony i poza ubarwieniem nie różni się niczym od innych krabów.
Jego mięso ma także doskonały smak i jasny kolor, podobnie jak inne skorupiaki jest bardzo płochliwy i dotkliwie odbiera bodźce zewnętrzne. Przeprowadzone badania pokazują, że krab brzegowy odczuwa ból i podobnie jak większość krabów ma zdolności regeneracji swoich kończyn. Krab brzegowy prowadzi aktywny nocny tryb życia, a w ciągu dnia raczej kryje się w szczelinach skalnych lub zakopuje w piasku. Jest wszystkożerny, co oznacza, że nie ma wymagań pokarmowych i tak naprawdę zjada padlinę, glony, małe mięczaki i wszystko, co spotka na swojej drodze.
Czy krab brzegowy jest jadalny?
Podobnie jak większość skorupiaków krab brzegowy jest jadalny, a jego mięso nie różni się od mięs innych krabów, jednak faktem jest, że krab brzegowy jest mało popularnym skorupiakiem w gastronomii. Wpływ na znikome zjadanie przez smakoszy skorupiaków zwłaszcza w Polsce może mieć fakt, że u nas ten gatunek prawie wcale już nie występuje, a jego import także nie jest popularny. Krab brzegowy serwowany jest jako przysmak przeważnie w krajach Europy głównie w Niemczech i Danii. W USA i Wielkiej Brytanii powstały kampanie reklamowe promujące właśnie kraba brzegowego, który występuje tam bardzo licznie, co wpływa na niższą cenę.
Gdzie żyją kraby brzegowe w Polsce?
Kraby brzegowe u nas w Polsce żyją w Morzu Bałtyckim, jednak obecnie ich populacja drastycznie zmalała i rzadko można je tam spotkać. Stale rozwijająca się turystyka a co za tym idzie wyniszczanie naturalnego środowiska oraz zanieczyszczenia spowodowały, że krab brzegowy tak naprawdę jest już tylko gościem w Bałtyku. Populacja tego skorupiaka drastycznie spadła i jego występowanie w polskim Bałtyku jest znikome, a krab brzegowy nie bytuje już prawie wcale w naszych wodach, a właściwie jak nazwa wskazuje brzegu. Krab brzegowy spotykany jest także u ujścia rzeki Wisły, jednak tam występują najmniejsze osobniki, które nie nadają się do gastronomii.
Sprawdź również – Czy kraby zrzucają szczypce i kończyny? Czy zrzucają pancerz?
Krab brzegowy w Bałtyku
Dla kraba brzegowego słodkie wody Bałtyku zwłaszcza południowe wybrzeże Polski i Niemiec to doskonałe miejsce do życia. Umiarkowany klimat panujący w Europie sprzyjał szybkiemu rozwojowi i rozwodowi tego skorupiaka, jednak obecnie sytuacja się zmieniła. Populacja kraba brzegowego w Bałtyku drastycznie zmalała za sprawą mocno rozwijającej się i agresywnej dla środowiska turystyki, która z biegiem czasu znacznie niszczyła jego populację.
Obecnie najliczniejsze skupiska kraba brzegowego w Bałtyku znajdują się w Norwegii i Danii, gdzie ze względu na kamieniste i strome zbocza panują dla niego idealne warunki. Wielkość kraba brzegowego zależy także od temperatury, w jakiej się rozwija, dlatego przeważnie kraby brzegowe występujące w Bałtyku są znacznie mniejsze niż inne osobniki tego gatunku występujące np. w Australii lub Argentynie. Polskie Morze Bałtyckie ze względu na duże zanieczyszczenie coraz rzadziej staje się miejscem bytowania skorupiaków, a co za tym idzie także kraba brzegowego. Zdarzają się także sytuacje, kiedy woda wyrzuca na brzeg piękne okazy skorupiaków, jednak jak podkreślają badacze Bałtyckiej fauny to raczej skutki mieszania się wód podczas sztormów, a nie powrotu kraba brzegowego do polskich wód Morza Bałtyckiego.
Krab brzegowy – cena
Tak naprawdę ciężko określić cenę kraba brzegowego, bo w Polsce jest już prawie niedostępny, jednak porównując go do innych owoców morza, można przypuszczać, że jego cena waha się pomiędzy 40 a 100 złotych. Cena kraba brzegowego jako potrawy zapewne będzie znacznie wyższa, ale krab brzegowy jako przysmak jest praktycznie niedostępny w Polsce. Krab brzegowy zyskuje coraz to większą popularność na Wyspach Brytyjskich, gdzie staje się konkurencją dla o wiele droższych owoców morza. Kraby brzegowe przeważnie sprzedawane są na wagę, więc na cenę kraba brzegowego niewątpliwie wpływ będzie miała także jego wielkość, która także określa ilość mięsa tego skorupiaka.